Đi làm vì tiền hay đam mê? Câu hỏi muôn thuở của sinh viên mới ra trường. Bài viết này sử dụng tháp Maslow và mô hình Ikigai để giúp bạn tìm ra câu trả lời thực tế nhất cho sự nghiệp của mình.

Debate Nghề Nghiệp

Đi Làm:
Chọn Lương Cao Hay Chọn Đam Mê?

Chào mừng bạn trở lại với Series Debate Nghề Nghiệp.

"Hãy theo đuổi đam mê, thành công sẽ theo đuổi bạn" - Câu nói trong phim 3 Chàng Ngốc đã trở thành châm ngôn gối đầu giường của bao thế hệ. Nhưng cuộc đời không phải là phim. Khi tiền trọ, tiền ăn, tiền xăng xe ập đến vào cuối tháng, liệu "đam mê" có giúp bạn no bụng?

Hôm nay, Thành HR sẽ không đưa ra câu trả lời "đúng hay sai", mà chúng ta sẽ cùng mổ xẻ vấn đề này dưới lăng kính khoa học của Tháp nhu cầu Maslow.

1. Cuộc Chiến Quan Điểm: Thực Tế vs. Lý Tưởng

Trong đầu mỗi chúng ta luôn tồn tại hai luồng tư tưởng đấu tranh dữ dội mỗi khi nhận được Offer Letter.

Team Thực Tế (Money First)

• "Có thực mới vực được đạo". Tiền là nền tảng của sự tự do.
• Đam mê mà không có tiền nuôi dưỡng thì đam mê cũng chết yểu.
• Đi làm là trao đổi sức lao động lấy thu nhập, đừng lãng mạn hóa nó.

Team Đam Mê (Passion First)

• "YOLO" - Bạn chỉ sống một lần, sao phải khổ sở làm việc mình ghét 8 tiếng/ngày?
• Làm việc không yêu thích là một dạng "nô lệ" thời hiện đại.
• Chỉ khi có đam mê, bạn mới sáng tạo và leo lên đỉnh cao nghề nghiệp.

2. Giải Mã Bằng Lý Thuyết: Maslow Nói Gì?

Trong quản trị nhân sự, chúng tôi không xem Tiền và Đam mê là hai kẻ thù, mà là hai tầng bậc khác nhau của Tháp Nhu Cầu Maslow.

Đam Mê & Khẳng Định Mình
(Self-Actualization)

Sự Tôn Trọng & Thăng Tiến
(Esteem)

Kết Nối Xã Hội (Đồng nghiệp)
(Social)

An Toàn (Công việc ổn định)
(Safety)

TIỀN LƯƠNG (Cơm áo gạo tiền)
(Physiological)

Bài học: Bạn không thể xây tầng 5 (Đam mê) nếu tầng 1 (Tiền lương/Nhu cầu cơ bản) đang lung lay. Steve Jobs theo đuổi đam mê thành công vì ông ấy đã (hoặc dám) chấp nhận rủi ro, nhưng với đại đa số, chúng ta cần "ăn no" trước khi "mặc đẹp".

3. Chiến Lược: "Lấy Ngắn Nuôi Dài"

Vậy sinh viên mới ra trường nên chọn gì? Câu trả lời là: Tùy thuộc vào "Vốn" của bạn. Vốn ở đây là tài chính gia đình, năng lực chịu đựng và hoàn cảnh.

Giai đoạn 1: Tích Lũy (22 - 27 tuổi)

Lúc này, ưu tiên số 1 thường là Kỹ năng & Thu nhập. Bạn cần tiền để tự lập, cần kỹ năng để tồn tại. Đừng ngại làm những việc chưa đúng đam mê lắm, miễn là nó dạy cho bạn kỷ luật và mang lại thu nhập.

Mục tiêu: Xây chắc tầng đáy Maslow

Giai đoạn 2: Bứt Phá (28+ tuổi)

Khi đã có "vốn" (tiền tiết kiệm, kinh nghiệm, quan hệ), lúc này hãy mạnh dạn đầu tư cho Đam mê. Đây là lúc bạn chuyển từ "làm để sống" sang "sống để làm".

Mục tiêu: Chạm tới đỉnh Maslow

4. Trắc Nghiệm: Bạn Đang Ở Đâu?

Bạn có chắc mình đang "đam mê" hay chỉ là "ảo tưởng"? Hãy thử chọn câu nói mô tả đúng nhất về bạn hiện tại:

A. Tôi lo lắng không biết tháng sau lấy tiền đâu đóng trọ.

B. Tôi có tiền dư, nhưng mỗi sáng thức dậy đều thấy chán nản khi nghĩ đến công ty.

C. Tôi chấp nhận lương thấp một chút để được học hỏi từ người sếp giỏi.

(Hãy tự trả lời trung thực nhé. Nếu chọn A: Hãy ưu tiên Tiền. Chọn B: Đã đến lúc tìm Đam mê. Chọn C: Bạn đang đi đúng lộ trình cân bằng.)

"Đi làm thực chất là một cuộc tìm kiếm. Không chỉ kiếm tiền, mà còn tìm kiếm ý nghĩa. Đừng cảm thấy tội lỗi khi bạn chọn tiền ở tuổi 22, và cũng đừng sợ hãi khi bạn chọn đam mê ở tuổi 30. Miễn là bạn đừng đứng yên."

HR

Thành HR Mentor HRVN Academy

👉 Xem tiếp các chủ đề Debate khác

HRVN Academy – Learn HR from the core. Practice HR with purpose.